Kalendarz uroczystości przedszkolnych
Kalendarz uroczystości przedszkolnych oraz ludowe obrzędy i doroczne zwyczaje są dla nauczycieli doskonałym przewodnikiem i podłożem do animowania różnorodnych, ciekawych zabaw. W ten sposób na poziomie przedszkolaka przygotowujemy podstawy osobowości dziecka i poczucia swojej narodowości poprzez aktywną działalność i uczestnictwo w życiu placówki i najbliższego otoczenia. Hasłem przewodnim rozwoju przedszkola są słowa A. Asnyka „Kochaj to wszystko co na wskroś nasze, ojczystej mowy nie oddaj za inną, i tak jak pisklę kocha swoje gniazdo kochaj swą ziemię rodzinną…”
Ogromnie ważną sprawą jest rozbudzanie emocji dziecka związanych z miejscem własnego urodzenia, swoich rodziców i dziadków. Daje to poczucie więzi międzypokoleniowej i świadomości trwania ojczyzny, jej bytu odległego i teraźniejszego. Najbliższa każdemu człowiekowi jest tradycja kulturowa regionu, w którym żyje, dlatego małe dziecko postawę patriotyczną zaczyna formować, gdy poznaje swoje miasto. Od rzeczy i spraw najbliższych, do dostrzegania i rozumienia tego co ważne dla całego kraju.
Tradycja zajmuje znaczące miejsce w życiu każdego człowieka. W procesie wychowania dzieci ważne jest sięganie do niej. Droga przekazu tradycji wiedzie zwykle od pokoleń starszych ku młodszym, czyli od rodziców i wychowawców do dzieci.
Tradycje regionalne nie rodzą się z dnia na dzień. Składają się na nie całe długie lata wspólnych przeżyć i działań, czasem pozornie drobnych, ale jakże istotnych dla wytworzenia silnej więzi uczuciowej z domem rodzinnym, przedszkolem i swoim regionem. Te tradycje przenosić będą dorosłe już dzieci do swoich własnych domów.
Życie z regionalną tradycją kulturową i zwyczajami ludowymi w naszym przedszkolu wyznacza rytm pór roku i kalendarz świąt narodowych i religijnych.
JESIEŃ
Dożynki dają dzieciom wielką radość. Zaangażowani rodzice i dziadkowie przynoszą niezbędne materiały. Uroczystość rozpoczyna pieśń dożynkowa „Plon, niesiemy, plon”. Na początku orszaku idą dzieci z wieńcem. Wokół niego dzieci deklamują wierszyki związane ze zbieraniem plonów i śpiewają piosenki. Andrzejki to inny zachowany obyczaj. Wtedy to dzieci i personel przelewają wosk przez klucz, układają kapcie od najdalszego kąta sali do progu. Wszystkie wróżby odbywają się w specyficznym nastroju, a przeprowadza je nauczycielka przebrana za wróżkę.
ZIMA
Dla stworzenia nastroju przedszkole na czas świąteczny zmienia swe oblicze. W każdej sali przedszkolnej nie może zabraknąć choinki., jako źródła życia, płodności i miłości. Sztuczne drzewko świerkowe dekorowane jest własnoręcznie wykonanymi ozdobami. Na przekór kulturze masowej, taka choinka jest samodzielnym i niepowtarzalnym wytworem wyobraźni dzieci. Najstarsze dzieci w przedszkolu prezentują „Jasełka”. To przedstawienie o narodzeniu Jezusa prezentowane jest młodszym dzieciom przedszkola, rodzicom, krewnym oraz przyjaciołom przedszkola. Miłą i niezapomnianą chwilą jest wspólna wigilia. Dzieci wiedzą, że zaczyna się wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdy na niebie. W przedszkolu przygotowuje się na ten czas stół wigilijny, na którym kładzie się siano, a na nim biały obrus. Następnie ustawia naczynia i sztućce, ciasto, słodycze, napoje oraz opłatki w koszyku. Nie może zabraknąć dodatkowego nakrycia dla przygodnego gościa i kutii wspólnie przygotowywanej z dziećmi w przedszkolnej kuchni. Najważniejszym momentem wigilijnej wieczerzy jest dzielenie się opłatkiem. Zanikającym zwyczajem staje się chodzenie z Turoniem i kolędników z gwiazdą. Kultywując te zwyczaje nasi przedszkolacy w okresie karnawału chodzą z Turoniem i z Gwiazdą .Obsypując zbożem progi składają noworoczne życzenia. W grupie kolędników nie brakuje Króla Heroda, Marszałka, żołnierza, dziada, diabła, anioła, postaci Trzech Króli. Przedstawienie kończy znana kwestia :,,Królu Herodzie za twe zbytki, choć do piekła, boś ty brzydki!”. Za przedstawienia dzieci otrzymują w podziękowaniu słodycze. Grupa kolędników prezentuje się w przedszkolu dzieciom młodszym, rodzicom i dziadkom, oraz w Miejskim Domu Opieki Społecznej.
WIOSNA
Najstarsze dzieci wykonują wspólnie z nauczycielką złą, kapryśną słomiano- szmacianą kukłę Marzanny. 21 marca dzieci wszystkich grup w uroczystym pochodzie maszerują ulicami miasta do swego ogródka. Tam w wbijają pal Marzanny w ziemię, ustawiają się wokół kukły i słuchają wierszy, piosenek, scenek teatralnych o tematyce pożegnania zimy w wykonaniu starszych dzieci. Potem Marzanna zostaje spalona. Kiedy ginie Marzanna z kręgu wyłania się gaik i on obwieszcza nam wiosnę. Pięciolatki pieczołowicie przygotowując gaik, zwijają bibułkowe kwiaty, przyczepiają wstążeczki do drzewka śpiewając piosenkę ludową „Gaiczek zielony”. Powrót do przedszkola jest równie wesoły, słychać radosne słowa: ,,Tra la la wiosna tuż, tuż”.
Nadchodzi Wielkanoc. Jak mówią słowa piosenki :,,Nie ma Wielkanocy bez barwnych pisanek”. Wykonywanie pisanek dostarcza dzieciom wiele radości. Każde dziecko na miarę swoich możliwości ozdabia jajko. Pisanki są ozdobą sali przedszkolnej i stołu wielkanocnego. Na białym obrusie stoi kosz z pisankami o różnorodnych motywach wykonanych przez dzieci. Są też kurczaki, palemki, zajączki, rzeżucha, baby wielkanocne, koszyczki ze święconką. Przed samymi świętami przy wielkanocnym stole dzieci i pracownicy przedszkola składają sobie serdeczne życzenia świąteczne. Dziecięce wytwory eksponowane na kiermaszu świątecznym (palmy Wielkanocne, pisanki, wydmuszki, zajączki z masy solnej, kurczaki z żółtej włóczki, stroiki z bukszpanem, samodzielnie wysiewany zielony owies i rzeżucha) chętnie kupowane są przez rodziców. To sposób na udekorowanie mieszkania niepowtarzalną ozdobą, na przekór masowej produkcji różnorodnych bibelotów. Od kilku lat bierzemy udział w konkursie „Moja pisanka”. W przedszkolu kultywuje się obyczaj wodzenia kogucika. Tuż przed Wielkanocą dzieci wraz z nauczycielką wykonują postać kogucika, dzieci przystrajają wózek drabiniasty w kolorowe, wiosenne kwiaty z bibuły. Wcześniej wspólnie układają repertuar złożony z wierszy i piosenek ludowych. Chłopcy i dziewczynki gromadą jeżdżą od sali do sali przedszkolnej odwiedzają wszystkich pracowników przedszkola i śpiewają wesołe piosenki: ,,Wieziemy tu kogucika dajcie jajek do koszyka...” Zbierają dary do koszyka i składają życzenia. Zebranymi słodyczami objadają się jeszcze przez kilka dni.
Zwyczaje świąteczne stanowią w życiu dziecka ważny element dydaktyczny i wychowawczy. Zdrowo pojęte emocjonalne przeżycia, towarzyszące świętom, ułatwiają dziecku nawiązanie trwałej więzi z otoczeniem, które na równi z dzieckiem w tych obrzędach uczestniczy. Dziecko intuicyjnie wyczuwa i poznaje, co dla jego najbliższych jest istotną wartością.
Nasi wychowankowie postawę patriotyczną formułują poprzez poznanie swojego miasta. (Od rzeczy i spraw najbliższych, do dostrzegania i rozumienia tego co ważne dla całego kraju). W kształtowaniu pojęcia „Polak" wychodzimy od zrozumienia tego, że mieszkamy na tym samym terytorium, mówimy tym samym językiem, łączy nas wspólny symbol - Orzeł Biały i biało-czerwona flaga.
Dzieci starsze poznają również herb miasta, w którym żyją - legendy i podania z nim związane. Wykonują albumy miasta. Poznały ważniejsze zabytki i miejsca naszego miasta . Znają trasy turystyczne i rowerowe przebiegające przez miasto. Biorą udział w konkursach wiedzy o Inowrocławiu . Dowiadują się w prosty sposób o wydarzeniach historycznych i aktualnych sprawach dziejących się w naszym kraju. Poznają ludzi, którzy byli sławnymi na cały świat Polakami- uczą się być z nich dumni. Aktywnie uczestniczą w dużych uroczystościach kulturalnych i patriotycznych.
Wykorzystanie tematyki obrzędowości dorocznej w upowszechnianiu tradycji w zabawach dzieci w wieku przedszkolnym zwiększa świadomość regionalną i łączy ze środowiskiem lokalnym. Dajemy się poznać otoczeniu jako placówka propagująca bliski kontakt emocjonalny i kulturowy między przeszłością a teraźniejszością. Dzięki temu można budować podstawy dla kształtowania przyszłych postaw społecznych wobec własnej tradycji regionalnej.
Planujemy nowe inicjatywy dla kontynuowania i uatrakcyjnienia prowadzonych zajęć z tematyki tradycji regionalnej. Tradycja żyć będzie do póki żyć będą ludzie mający potrzebę jej istnienia i dający tej potrzebie wyraz. Wychowując nasze dzieci jesteśmy tego świadomi, dlatego tak dobieramy formy i środki pracy z dziećmi, by mimo niepopularności tematu był on nadal atrakcyjny dla dzieci i otoczenia.
